15 sierpnia 2023 roku
W Ossowie odbyły się obchody 103 rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Program obchodów obejmował uroczystości o charakterze religijnym, społecznym i artystycznym oraz rekonstrukcję bitwy zwanej „Cudem nad Wisłą”.
Uroczystosci rozpoczęły się modlitwą przy krzyżu upamiętniającym bohaterską śmierć ks. Ignacego Skorupki, gdzie po krótkich przemówieniach złożono kwiaty od władz samorządowych, miejscowych organizacji, młodzieży szkolnej. Przedstawicielka Konfraterni św. Jakuba zapaliła znicz. Następnie złożono kwiaty pod pomnikiem bohaterskiego kapłana przy Szkole Podstawowej im. ks. Ignacego Skorupki. Wśród uczestników uroczystości byli obecni m. in. Biskup Diecezji Warszawsko-Praskiej Romuald Kamiński oraz Marszałek Senior Sejmu RP IX kadencji Antoni Macierewicz. Uroczystą Mszę świętą na terenie Sanktuarium Matki Bożej Zwycięskiej w Ossowie koncelebrował JE ks. bp Romuald Kamiński, który w homilii podkreślił wagę Bitwy Warszawskiej, zarówno dla Polski jak i Europy, a także dla całego dziedzictwa kultury chrześcijańskiej. „Ta bitwa odwróciła losy wojny oraz ocaliła w dużej części Europy porządek, tak misternie budowany przez wielu, z wyjątkowego budulca. U podstaw tego porządku, skarbu niezwykłego, stanęły przykazania Dekalogu i Ewangelia Jezusa Chrystusa oraz owoce na nich zrodzone. Pod Warszawą zostały obronione podstawy całej przyszłej cywilizacji. Papież Jan Paweł II wielokrotnie odnosił się do wygranej w 1920 roku, mówiąc o wielkim znaczeniu walk. Podkreślał też rolę wiary i Matki Bożej, która wspierała Polskę i naszych żołnierzy podczas starcia z bolszewikami”. Po Eucharystii zostały odczytane listy od przedstawicieli władz państwowych: Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Premiera Mateusza Morawieckiego, Prezesa PiS Wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego, Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka oraz od reprezentantów władz samorządowych. Następnie odbył się Apel Pamięci oraz złożono wieńce na Cmentarzu Bohaterów 1920 roku na terenie Sanktuarium. W dalszej części obchodów na Polach Ossowskich zorganizowany został piknik historyczno-edukacyjny pod nazwą „Zostań Hallerczykiem”. Wydarzeniem tej części obchodów była rekonstrukcja Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Według zgodnej opinii wielu zgromadzonych była to „wielka, wspaniała rekonstrukcja, ogromne widowisko historyczne, żywa lekcja historii”.
Na uroczystościach w Ossowie Konfraternię św. Jakuba reprezentowali: Elżbieta Bartocha, Marzena Feliksiak, Tomasz Feliksiak, Zofia Gołacka, Jan Gołacki, Jerzy G. Kazimierczak, Dariusz Mańk, Alicja Mikulska, Marek Mikulski, Robert Mikulski, Anna Przygoda-Golenia, Tadeusz Strumiłło, Agata Szarko, Piotr Szarko, Jolanta Szczerek, Ewa Wasiak oraz dwóch pielgrzymów z grona sympatyków Konfraterni.
W Radzyminie obchody rocznicowe 15 sierpnia br. rozpoczęły się w długo wyczekiwanym przez mieszkańców miasta Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku, które jest efektem porozumienia województwa mazowieckiego z gminą Radzymin i stanowi oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie. Burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński przekazał dyrektorowi Muzeum Niepodległości Tadeuszowi Skoczkowi symboliczny klucz do Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie.
„Radzymin długo zabiegał o upamiętnienie tego bohaterskiego miasta. W 1920 roku tu decydowały się losy naszej ojczyzny i Europy. Dziś, po 103 latach od tamtych wydarzeń możemy państwu przekazać nowy obiekt muzealny. To inwestycja godna bohaterów, którzy oddali życie walcząc o naszą wolność. Dzisiejsza uroczystość jest swego rodzaju hołdem dla poległych w tej historycznej bitwie.” – powiedział marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik i dodał: „Historia zatoczyła koło. Po 103 latach od ataku na Polskę, Rosja znów uderzyła. Tym razem na swojego
i naszego sąsiada, na Ukrainę. Wolności i niepodległości nie otrzymuje się raz na zawsze. Trzeba ich strzec i pamiętać o tych, którzy o wolność i niepodległość walczyli i oddawali życie.”
„Polska czekała 103 lata, aby upamiętnić zwycięską bitwę 1920 roku. Radzymin czekał 103 lata, aby upamiętnić swoich bohaterów.”
– powiedział burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński.
„Chcemy przybliżyć zwiedzającym tematykę związaną z Bitwą Warszawską, która toczyła się między 13 a 25 sierpnia 1920 roku i jest określana w historiografii mianem osiemnastej najważniejszej bitwy w dziejach świata. Ekspozycja umożliwi spojrzenie na całe wydarzenie
w kontekście dziejów Polski i świata, jak również przez pryzmat lokalny tj. Radzymina i jego ówczesnych mieszkańców.” – mówił dyrektor Muzeum Niepodległości Tadeusz Skoczek. Dodał, że placówka będzie także prowadzić działalność edukacyjną i naukową we współpracy z innymi instytucjami.
W Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie będzie prezentowana ekspozycja stała, która ukaże szeroki kontekst bitwy oraz wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Realizacja wystawy jest planowana w latach 2023-2024. Znajdą się tu materiały z epoki – odezwy, plakaty, zarządzenia, afisze i inne dokumenty życia społecznego. Zwiedzający będą mogli zapoznać się z bogatą kolekcją malarstwa, tematycznie związanego z rokiem 1920. Pokazane zostaną też przypinki, medale, odznaki, które żołnierze nosili na mundurach i innych uniformach. Otwarcie wystawy jest planowane w 2024 roku. Muzeum ma powierzchnię blisko 700 m kw. Mieści się przy ul. Jana Pawła II 64, w zrewitalizowanym Domu Pielgrzyma z 1935 roku, naprzeciwko zabytkowego Cmentarza Żołnierzy Poległych 1920 roku, w czasie wojny polsko-bolszewickiej i w sierpniowych walkach o Warszawę i Radzymin.
Mszy świętej sprawowanej na tej nekropolii przewodniczył bp Jacek Grzybowski. W homilii nawiązał do hasła tegorocznych Światowych Dni Młodzieży w Lizbonie oraz do słów, które papież Franciszek skierował do młodych: „Istotnym hasłem konferencji dla młodzieży w ramach ŚDM było powiedzenie Rise up! – powstań, wznieś się! Tak jak Maryja w przywołanym tekście, niezwłocznie, z pośpiechem, choć była w ciąży poszła do krewnej swej Elżbiety by jej pomóc, by jej służyć. Powstała i była gotowa do służby. Na to bardzo mocno w przemówieniach do młodzieży zwracał uwagę papież Franciszek, który często mówił: „Powstańcie, ruszcie się, bądźcie gotowi do służby, do pomocy!”. W naszym kontekście – Cmentarza Żołnierzy Poległych 1920 roku – słowa te brzmią bardzo prawdziwie: oni powstali w godzinie wezwania, w godzinie próby. Byli młodzi, piękni, chcieli żyć, a jednak nie zawahali się, powstali do walki, byli gotowi. Receptą na znużenie, które jest zagrożeniem dla duchowości dzisiejszych czasów, jest spojrzenie na gorliwość, jaką miała Maryja. Jej zaangażowanie wynikało z miłości. W Portugali papież mówił, że często na naszej drodze możemy doświadczyć znużenia. Przywołał trafne powiedzenie: „Obawiam się znużenia dobrych”. Znużenie to, niestety uczucie dość dziś powszechne, szczególnie – mówił papież – w krajach o starożytnej tradycji chrześcijańskiej, przechodzących wiele przemian społecznych
i kulturowych i coraz bardziej naznaczonych sekularyzmem, obojętnością wobec Boga, z coraz większym oderwaniem od praktyki wiary. Kiedy jesteśmy zniechęceni, mniej lub bardziej świadomie, „wycofujemy się” z apostolskiej gorliwości. Tu właśnie dla nas pojawia się niebezpieczeństwo zobojętnienia, rozczarowania, złości. Dlatego należy przywołać obraz gorliwej młodej Miriam – powstała i poszła z pośpiechem. I my musimy stawić czoła naszym lękom i strapieniom. Maryja wypełnia czyn, którego nikt od niej nie żąda, który nie jest wymagany. Maryja idzie dlatego, że kocha, a „kto kocha – fruwa, biegnie, cieszy się” pisał Tomasz à Kempis w poradniku życia chrześcijańskiego “O naśladowaniu Chrystusa”. To właśnie czyni z nami miłość. Ona jest gorliwa.” – zakończył homilię bp Jacek Grzybowski.
Msza święta na Cmentarzu Żołnierzy Poległych 1920 roku zakończyła diecezjalne obchody 103 rocznicy Bitwy Warszawskiej. Po Eucharystii zostały odczytane listy od przedstawicieli władz państwowych: Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Premiera Mateusza Morawieckiego, Prezesa PiS Wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego, Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka. Odbył się Apel Pamięci, została oddana salwa honorowa. Delegacje władz państwowych i samorządowych oraz wielu instytucji złożyły kwiaty na mogiłach polskich żołnierzy, którzy 103 lata temu zginęli w obronie ojczyzny. Na uroczystościach w Radzyminie Konfraternię św. Jakuba reprezentowała niżej podpisana.
Tak w Ossowie jak i w Radzyminie biskupi poświęcili wiązanki kwiatów, ziół i zbóż, z którymi wierni tradycyjnie przychodzą na Mszę świętą
w Święto Wniebowzięcia NMP, znane też jako Święto Matki Boskiej Zielnej.
Patronat honorowy nad obchodami rocznicowymi objęli: Premier RP Mateusz Morawiecki, Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, Biskup Diecezji Warszawsko-Praskiej Romuald Kamiński, Wojewoda Mazowiecki Tobiasz Bocheński, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki, Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik.
Tekst – Ewa Wasiak
Zdjęcia – Jolanta Szczerek, Ewa Wasiak
Zdjęcia Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie pochodzą ze strony warszawa.naszemiasto.pl