29 czerwca 2023 roku w Warszawie odbyły się uroczystości upamiętniające założycielski Zjazd Związku Sybiraków. W obchodach, w imieniu marszałek Sejmu Elżbiety Witek, wziął udział marszałek senior Antoni Macierewicz. Uczestniczył w nich także Adam Jabłonka czlonek naszej Konfraterni. Podniosła uroczystość upamiętniającej 95 rocznicę powołania Związku Sybiraków w Polsce, rozpoczęła się Mszą świętą w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie. Druga część ceremonii miała miejsce przy pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Uroczystości towarzyszyła asysta wojskowa z Orkiestrą Reprezentacyjną Wojska Polskiego, apelem poległych i salwą honorową.
„Związek Sybiraków w powszechnej świadomości Polaków jest organizacją – symbolem, przywołującym pamięć o pokoleniach powstańców, żołnierzy i całych rodzin zesłanych na nieludzką ziemię. Doświadczenie okrutnych warunków życia, głodu, chorób, katorżniczej pracy i poniżenia, a także niewymowna tęsknota za ojczystym domem są wspólne dla konfederatów barskich i uczestników insurekcji kościuszkowskiej, dla żołnierzy Powstania Listopadowego i Powstania Styczniowego, członków tajnych organizacji niepodległościowych, mieszkańców Kresów Wschodnich i żołnierzy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Narodowych Sił Zbrojnych, uczestników Akcji „Burza” oraz działaczy Polskiego Państwa Podziemnego” – podkreśliła w korespondencji do uczestników uroczystości marszałek Witek.
W liście odczytanym przez Antoniego Macierewicza, Marszałek Sejmu, zaznaczyła również, że losy Sybiraków „to niezwykle ważny element polskiej historii – historii, która przez lata była zakłamywana i przemilczana”. „Przez blisko pół wieku bowiem nie wolno było Sybirakom mówić publicznie o swoich tragicznych doświadczeniach, a ich Związek nie mógł w naszym kraju działać legalnie” – przypomniała Elżbieta Witek.
Na zakończenie uroczystości nastąpiło odsłonięcie tablicy pamiątkowej, a przybyłe delegacje oddały hołd wszystkim ofiarom zsyłek poprzez złożenie kwiatów. Adam Jabłonka, po uroczystości powiedział: „Składam wielkie podziękowania Oddziałowi Związku Sybiraków w Ostrołęce, za zaproszenie mnie na obchody. Udział w tej doniosłej ceremonii był dla mnie wielkim przeżyciem i zaszczytem”.
Związek Sybiraków powstał w 1928 r., na zjeździe założycielskim był obecny prezydent Ignacy Mościcki, a marszałek Józef Piłsudski otrzymał legitymację członkowską z numer 1.
Od 2013 r. na mocy uchwały Sejmu 17 września obchodzony jest Dzień Sybiraka. Izba poselska ustanawiając go oddała hołd wszystkim zesłańcom. „Tym, którzy zginęli, tym, którzy wrócili do Polski, tym, którzy wyemigrowali do innych części świata, jak i tym, którzy pozostali w miejscy zesłania i tam kultywowali polskość”. / Red./
