26 czerwca w katedrze polowej bp Wiesław Lechowicz przewodniczył Mszy św. dziękczynnej za posługę w Ordynariacie Polowym ks. płk. SG Zbigniewa Kępy, dziekana Straży Granicznej, wieloletniego ekonoma i rzecznika prasowego, naczelnego kapelana Straży Ochrony Kolei i delegata biskupa polowego ds. misji, kapelana Konfraterni św. Jakuba Apostoła oraz Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich. Ks. płk SG Zbigniew Kępa w Ordynariacie Polowym posługiwał od 1991 r.
Zgromadzonych w katedrze polowej powitał biskup polowy Wiesław Lechowicz. Podkreślił, że jest to moment szczególny i wyjątkowy w historii Ordynariatu Polowego. – Chciałbym, żebyśmy przeżyli tę uroczystość, to spotkanie nasze nie jako pożegnanie, ale jako dziękczynienie: w pierwszym rzędzie Panu Bogu, ale i ks. Zbigniewowi, którym się Pan Bóg posłużył na przestrzeni całego istnienia Ordynariatu Polowego – zaznaczył i dodał, że swoją służbę ks. Kępa rozpoczął zaledwie kilka miesięcy po przywróceniu Ordynariatu Polowego w Polsce. Wymienił pełnione przez kapelana funkcje i urzędy. – Jesteśmy wdzięczni i tę naszą wdzięczność chcemy wyrazić naszą modlitwą w intencji ks. Zbigniewa – dodał. Za posługę w Ordynariacie Polowym ks. płk SG Zbigniew Kępa został uhonorowany przez Leona XIV medalem Pro Ecclesia et Pontifice, jednym z najwyższych odznaczeń papieskich. Wręczył je biskup polowy.
Homilia.
W homilii bp Wiesław Lechowicz odniósł się do obrazu domu z Ewangelii (por. Mt 7,21–29) i przypomniał słowa Benedykta XVI z krakowskich Błoni z 2006 r. o tym, że człowiek pragnie domu własnego, trwałego, o tęsknocie za życiem „pełnym, szczęśliwym i udanym”. Odnosząc się do drogi kapłaństwa, wybranej przez ks. Zbigniewa Kępę, przywołał słowa wypowiedziane przez Jana Pawła II na krakowskich Błoniach do młodzieży 9 czerwca 1979 r.: „Czy można odrzucić Chrystusa i wszystko to, co On wniósł w dzieje człowieka? Oczywiście, że można. Człowiek jest wolny. Człowiek może powiedzieć Bogu: nie. Człowiek może powiedzieć Chrystusowi: nie. Ale – pytanie zasadnicze: czy wolno? I w imię czego «wolno»? Jaki argument rozumu, jaką wartość woli i serca można przedłożyć sobie samemu i bliźnim, i rodakom, i narodowi, ażeby odrzucić, ażeby powiedzieć «nie» temu, czym wszyscy żyliśmy przez tysiąc lat?! Temu, co stworzyło podstawę naszej tożsamości i zawsze ją stanowiło”. – Ks. Zbigniew, będąc młodym człowiekiem, nie powiedział „nie”. Trzy miesiące po tych słowach, wypowiedzianych przez Jana Pawła II, wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, a dokładnie 40 lat temu przyjął święcenia kapłańskie. Po kilku latach odkrył, że istnieje też dom, który się nazywa Ordynariat Polowy. Próg tego domu przekroczył sześć lat po święceniach kapłańskich, w roku 1991 – powiedział. – Ta decyzja, jak się okazuje, była jak najbardziej trafna. Można powiedzieć, że stała za nią łaska Boża – ocenił. – Świadczą o tym owoce tej decyzji i dokonania ks. Zbigniewa dla dobra Ordynariatu Polowego, dla dobra Straży Granicznej, której był kapelanem, a następnie dziekanem – dodał.
Ordynariusz wojskowy zadał pytanie, jak wyglądała troska kapelana o powierzony mu dom. – Posługiwał się Słowem Bożym, głosił je wiernym – zaznaczył. – Czynił to dosłownie i w przenośni: poprzez słowo, ale również świadectwo swojego życia. Czynił to chętnie i gorliwie – podkreślił biskup polowy. – Wielu z was, obecnych dzisiaj w katedrze, to współpracownicy ks. Zbigniewa, co dowodzi, że udało mu się niemało osób zaangażować w budowę tego domu, którym jest Ordynariat Polowy – powiedział.
Troska o Ordynariat Polowy wykazywana przez kapelana zdaniem bp. Wiesława Lechowicza znacząco przyczyniła się do kształtowania jego dobrego imienia. Przyczyniały się do tego liczne publikacje, wydawnictwa, organizowane wydarzenia, sympozja i konferencje. – Zależało mu na zachowaniu pięknej historii duszpasterstwa wojskowego i służb mundurowych po to, by na niej budować tożsamość i przyszłość Ordynariatu Polowego – zaznaczył. Biskup polowy podkreślił też, że ks. Kępa wykazywał się szczególnym zaangażowaniem w sprawy dotyczące Polski. – Działalność patriotyczna służąca poznawaniu historii, kultury Ojczyzny, chlubnych kart oręża polskiego – to ogromna część działalności księdza pułkownika w Ordynariacie Polowym – wymienił. Wspomniał również, że znajdująca się w podziemiach katedry polowej Sala Tradycji, funkcjonująca wcześniej przez wiele lat jako Muzeum Ordynariatu Polowego, jest owocem pracy i wrażliwości patriotycznej ks. płk. SG Zbigniewa Kępy.2025-06-26 pozegnaniezjk (15)
Na zakończenie odniósł się do przeciwności, które na drodze wiary i tworzenia różnych dzieł są nieuniknione. Przywołał ponownie słowa Benedykta XVI: „Chrystus nie obiecuje, że na budowany dom nie spadnie ulewny deszcz, nie obiecuje, że wzburzona fala ominie to, co nam najdroższe, nie obiecuje, że gwałtowne wichry oszczędzą to, co budowaliśmy nieraz kosztem wielkich wyrzeczeń. Chrystus rozumie nie tylko tęsknotę człowieka za trwałym domem, ale jest w pełni świadomy wszystkiego, co może zburzyć trwałe szczęście człowieka. Nie dziwcie się więc przeciwnościom, jakiekolwiek są! Nie zrażajcie się nimi! Budowa na skale to nie ucieczka przed żywiołami, które są wpisane w tajemnicę człowieka. Budować na skale znaczy liczyć na świadomość, że w trudnych chwilach można zaufać pewnej mocy”. – Przeciwności również nie brakowało na przestrzeni minionych lat w budowaniu Ordynariatu Polowego. Za te płynące z naszych słabości wypada nam dzisiaj przeprosić – zaznaczył bp Lechowicz. – Liczymy też, że nadal nas będzie ksiądz pułkownik wspierał, tyle że w innym charakterze i z innego miejsca – wyraził nadzieję. Ponownie docenił wkład kapelana w rozwój Ordynariatu Polowego, a szczególnie duszpasterstwa Straży Granicznej. – Życzymy ks. Zbigniewowi niezachwianego zaufania w pewną moc, płynącą z obecności i miłości Jezusa Chrystusa. Niech ona podtrzymuje i prowadzi na kolejnych etapach troski o dom Kościoła, Ordynariatu Polowego, Straży Granicznej, naszej Ojczyzny. Niech więc w sercu twoim nie tyle zagości, co zakorzeni się nadzieja – ta nadzieja, która nigdy nie zawodzi, bo oparta i zbudowana jest na skale, czyli naszym Panu i naszym Mistrzu – zakończył bp Wiesław Lechowicz.
Mszę św. koncelebrowało kilkudziesięciu księży, m.in. ks. Leszek Gęsiak, rzecznik prasowy Konferencji Episkopatu Polski i licznie zgromadzeni kapelani Ordynariatu Polowego na czele z ks. płk. Kryspinem Rakiem, wikariuszem generalnym – zastępcą biskupa polowego, ks. mjr. Rafałem Kanieckim, kanclerzem Kurii Ordynariatu Polowego, ks. kpt. SOP Piotrem Zamarią, ekonomem Ordynariatu Polowego i ks. płk. Karolem Skopińskim, proboszczem katedry polowej.
W liturgii uczestniczyli komendanci, funkcjonariusze i pracownicy Straży Granicznej na czele z gen. dyw. SG Robertem Baganem, Komendantem Głównym Straży Granicznej, żołnierze Wojska Polskiego, funkcjonariusze i pracownicy Straży Ochrony Kolei, pracownicy Kurii Ordynariatu Polowego, członkowie Konfraterni św. Jakuba Apostoła przy katedrze polowej oraz Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich, siostry zakonne. Obecna była rodzina ks. płk. SG Zbigniewa Kępy: siostry z mężami, siostrzenice i siostrzeńcy z Żegociny.
Na zakończenie Mszy św. bp Wiesław Lechowicz wręczył ks. płk. Zbigniewowi Kępie dekret mianujący go postulatorem fazy wstępnej sprawy beatyfikacyjnej 29. Kapelanów Katyńskich.
Podziękowania
Głos zabrał ks. płk SG Zbigniew Kępa. – Moje podziękowanie pragnę wyrazić słowami Psalmu 116 – dziękczynienie w świątyni: „Czym się Panu odpłacę za wszystko, co mi wyświadczył? Podniosę kielich zbawienia i wezwę imienia Pana”. Podniesienie Kielicha Zbawienia i Hostii Najświętszej miało miejsce podczas tej Mszy św. dziękczynnej za lata mojej pracy i służby w Ordynariacie Polowym – podkreślił kapelan. Podziękował biskupowi polowemu, kapłanom i obecnym za modlitwę. – „Wypełnię me śluby dla Pana przed całym Jego ludem”. Dwukrotnie składałem przysięgę wojskową oraz ślubowanie w Straży Granicznej. Na ręce Komendanta Głównego SG gen. Roberta Bagana składam podziękowanie za możliwość służby w Straży Granicznej na stanowisku kapelana i dziekana tej formacji – podziękował ks. Kępa. – „Cenna jest w oczach Pana śmierć Jego wyznawców”. Myślę dzisiaj o kapelanach, którzy oddali życie za Ojczyznę, o żołnierzach i funkcjonariuszach, którzy polegli, szczególnie zaś o Kapelanach Katyńskich. Dziękuję tym spośród was, z którymi dzieliłem pasję poznawania i dokumentowania naszej ojczystej przeszłości, w tym także męczeńskiej karty Kościoła – zaznaczył. Podziękował bp. Wiesławowi Lechowiczowi za podjęte działania w celu wszczęcia procesu beatyfikacyjnego zamordowanych wiosną 1940 r. kapelanów.
– „O Panie, jestem Twoim sługą, Twym sługą, synem Twojej służebnicy”. Rolą kapłana, a tym bardziej kapelana, jest służba. Dziękuję wam tutaj obecnym za to, że czułem się potrzebny, że w sprawach duchowych czegoś ode mnie oczekiwaliście. Dzięki temu czuję się spełniony – powiedział kapelan. Przeprosił również za własne słabości i niedociągnięcia oraz wyraził nadzieję, że nie były dla nikogo powodem do zgorszenia czy odejścia od wspólnoty Kościoła. Na zakończenie wszystkich uczestników Mszy św. poprosił o modlitewną pamięć. Podziękował również za wsparcie rodzinie: czterem siostrom, czterem szwagrom i piętnaściorgu siostrzenicom i siostrzeńcom.
Po Mszy św. w Sali Tradycji Ordynariatu Polowego odbyło się pożegnanie kapelana z formacją. Gen. dyw. SG Robert Bagan podziękował ks. płk. SG Zbigniewowi Kępie za jego posługę i wręczył mu szablę oficerską. – Nasz bracie w służbie, księże pułkowniku Zbigniewie, sądzę, że będę wyrazicielem woli wszystkich funkcjonariuszy i pracowników Straży Granicznej dziękując za 32 lata służby w Straży Granicznej – podkreślił. – Dziękuję za wsparcie, jakiego udzielałeś każdego dnia – wsparcie duchowe i moralne. Dziękuję za nasze cenne rozmowy, za nasze spotkania. Dziękuję za organizację pielgrzymek i spotkań duszpasterskich. Dziękuję za spotkania z naszymi najmłodszymi, dopiero co przyjętymi funkcjonariuszami i przekazywanie im zasad etyki, jakie obowiązują w Straży Granicznej. Dziękuję za służbę naszej Ojczyźnie! – zaznaczył gen. Bagan. – Nawiązując do słów wypowiedzianych w homilii chcę powiedzieć, że Straż Graniczna zawsze będzie twoim domem, a ty dla nas zawsze będziesz bratem – zakończył.
Ks. prał. kan. płk SG dr Zbigniew Kępa
Urodził się 8 kwietnia 1960 r. Przed święceniami kapłańskimi odbywał przymusową służbę wojskową w tzw. kleryckich jednostkach wojskowych. Święcenia kapłańskie przyjął 26 maja 1985 r. Kanonicznie przynależy do diecezji tarnowskiej.
W Ordynariacie Polowym posługiwał od 1 grudnia 1991 r. Jest Kapelanem Jego Świątobliwości (od 2005 r.), kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej Ordynariatu Polowego, a od 2009 r. pełnił funkcję dziekana dekanatu Straży Granicznej. Był kapelanem Komendy Głównej Straży Granicznej (mian. 2014). Był szefem Oddziału Duszpasterstwa i notariuszem kurii biskupiej, w latach 2005–2025 pełnił urząd ekonoma Ordynariatu Polowego, a w latach 2004–2025 funkcję rzecznika prasowego. Był członkiem Kolegium Konsultorów i Rady Kapłańskiej, delegatem biskupa polowego ds. misji (mian. 2013) i dyrektorem Papieskich Dzieł Misyjnych (mian. 2004). Pełnił funkcję naczelnego kapelana Straży Ochrony Kolei (mian. 2014). Ks. płk SG Zbigniew Kępa był również duszpasterzem osób pokrzywdzonych, ich rodzin i wspólnot zranionych przestępstwem (mian. 2015) oraz koordynatorem ds. współpracy Ordynariatu Polowego z Fundacją św. Józefa KEP (mian. 2019).
Ks. Zbigniew Kępa był pierwszym kapelanem Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich. Pełnił też funkcję kapelana Konfraterni św. Jakuba Apostoła przy katedrze polowej. Zajmował się organizacją BENEMERENTI – uroczystości Ordynariatu Polowego przyznania wyróżnień szczególnie zasłużonym. Był inicjatorem powstania oraz administratorem strony internetowej www.ordynariat.pl. Powszechnie znane jest jego zamiłowanie do historii duszpasterstwa wojskowego. Jest autorem i współautorem licznych opracowań i książek o posłudze biskupów polowych i kapelanów wojskowych, m.in. Ordynariat Polowy. Nasze dziedzictwo (2019), Zawołania, herby, pastorały i odznaczenia biskupów polowych 1919-2022. Nasze dziedzictwo (2022), Duszpasterstwo wojskowe w okresie posługi abp Stanisława Galla, biskupa polowego Wojsk Polskich (Kępa Z., Prochwicz J., 2018), Siła ducha. Kapelani Wojska Polskiego w służbie pokoju, bezpieczeństwa i wolności narodu (Figurski J., Kępa Z., Niepsuj J., 2019). Najnowszym dziełem jest trzytomowe opracowanie wspomnień byłych alumnów-żołnierzy Bóg nie jest Bogiem wojny (Fąfara K., Kępa Z., Prochwicz J., 2023).
Biskup polowy Wiesław Lechowicz mając na względzie potrzeby duszpasterstwa wojskowego oraz zgodę biskupa tarnowskiego Andrzeja Jeża mianował ks. Zbigniewa Kępę kapelanem Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich oraz ustanowił go postulatorem fazy wstępnej sprawy beatyfikacyjnej 29. Kapelanów Katyńskich.
30 czerwca 2025 r. ks. płk SG Zbigniew Kępa zakończy swoją posługę w duszpasterstwie wojskowym.
Tekst Paulina Piątkowska, zdjęcia Marek Sokołowski