Kościół potrzebuje świętych kapłanów, przeżywających wiernie i konsekwentnie swoje oddanie Bogu i ludziom – mówił Prymas Polski, który przewodniczył Mszy św. w Narodowym Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Przed Liturgią Eucharystii, Prymas Polski poświęcił tablicę księży kapelanów zamordowanych w Katyniu przez sowietów.
Witając biskupów, duchowieństwo i przedstawicieli wiernych ks. prał. Jacek Plota, kustosz Narodowego Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu zaznaczył, że modlitwie towarzyszą relikwie polskich męczenników II wojny światowej, m.in.: św. o. Maksymiliana Kolbego, bł. ks. Wincentego Frelichowskiego, bł. ks. Józefa Stanka, pallotyna.
Dodał, że w 2010 r. abp Józef Michalik ofiarował kaliskiej bazylice Księgę Upamiętniającą Kapłanów, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. Są tylko dwie takie księgi. Jedna znajduje się na Jasnej Górze, a druga u św. Józefa w Kaliszu.
Przed Mszą św. Prymas Polski poświęcił tablicę księży kapelanów zamordowanych w Katyniu przez sowietów. W homilii abp Polak przypomniał, że kapłani – więźniowie obozu koncentracyjnego w Dachau 22 kwietnia 1945 r. oddali siebie i pozostałych współwięźniów pod opiekę św. Józefowi, a tydzień później, 29 kwietnia, ocaleni z obozowej niewoli, przypisali ten fakt łasce otrzymanej wówczas od Boga właśnie za wstawiennictwem św. Józefa.
– Odtąd co roku, w rocznicę swojego wyzwolenia, a więc 29 kwietnia pielgrzymowali właśnie tutaj, do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Kościół w Polsce, wpatrzony w niezłomne świadectwo ich wiary, kapłanów ocalonych z faszystowskiej zagłady, ustanowił ten dzień, Dniem Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej – powiedział metropolita gnieźnieński.
Wskazał, że przeżywany każdego roku Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego pozwala wspominać wszystkich kapłanów, którzy stali się ofiarami hitlerowskiego i stalinowskiego terroru w czasie II wojny światowej. – Są wśród nich również kapelani katyńscy, skrytobójczo wymordowani z innymi jeńcami w Lesie Katyńskim – stwierdził kaznodzieja.
Przypomniał słowa Jana Pawła II wypowiedziane z okazji beatyfikacji 108 męczenników z czasu II wojny światowej: „Oni stanowią dla nas wzór do naśladowania, z ich krwi winniśmy czerpać moce do codziennej ofiary, jaką mamy składać Bogu z naszego życia”.
Prymas zaznaczył, że papież Franciszek wspominając podczas minionej środowej audiencji generalnej obchody Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej życzył, by „świadectwo polskich męczenników pobudzało kapłanów, osoby konsekrowane i wiernych świeckich, a szczególnie młodzież, do odwagi i ofiarności w służbie Bogu i braciom”.
Abp Polak wskazał, że Kościół potrzebuje świętych kapłanów, ludzi przeżywających wiernie i konsekwentnie swoje oddanie Bogu i ludziom. Powiedział też, że w pokoleniu czasów II wojny światowej z pewnością byli kapłani, którzy wielokrotnie musieli w swoim życiu zmagać się ze swoimi własnymi słabościami i walczyć o odwagę i wierność Chrystusowi. – Prosimy więc, przyzywając wstawiennictwa św. Józefa, bł. biskupa Michała, naszych błogosławionych 108. męczenników II wojny światowej, abyśmy za ich przykładem niestrudzenie dawali świadectwo Ewangelii – podkreślał Prymas Polski.
Po komunii abp Polak odczytał akt zawierzenia św. Józefowi ułożony 78 lat temu przez księży w Dachau. W swoim słowie bp Damian Bryl podkreślał, że podczas tegorocznych obchodów Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego szczególnie wspominano bł. bpa Michała Kozala z racji 130. rocznicy urodzin i 80. rocznicy męczeńskiej śmierci.
Podziękował prezesowi i przedstawicielom Pomorskiego Stowarzyszenia Wspólna Europa z Gdańska, które zorganizowało w Krotoszynie i Kaliszu dwudniowy Kongres 108. Błogosławionych Męczenników II Wojny Światowej. Wraz z Prymasem Polski abp. Wojciechem Polakiem Mszę św. koncelebrowali biskup kaliski Damian Bryl, biskup pomocniczy senior archidiecezji poznańskiej Zdzisław Fortuniak i przedstawiciele duchowieństwa z całej Polski.
Msza św. była transmitowana przez Telewizję Internetową „Dom Józefa”.
Przed Mszą św. otwarta została wystawa o kapłanach – męczennikach II wojny światowej. Była też prezentacja multimedialna, którą przygotował ks. dr Sławomir Kęszka, delegat Biskupa Kaliskiego ds. podtrzymywania pamięci o męczeństwie duchowieństwa polskiego.
Ustanowiony przez Episkopat w 2002 r. Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego jest kontynuacją corocznego dziękczynienia księży – więźniów Dachau za wyzwolenie obozu 29 kwietnia 1945 r. Tydzień wcześniej więźniowie zawierzyli się św. Józefowi i ślubowali, że jeśli przeżyją, będą pielgrzymować co roku do kościoła św. Józefa w Kaliszu. Ocaleni księża z Polski do końca życia wypełniali złożone przyrzeczenie i pielgrzymowali do Kalisza, dziękując za ocalenie. Ostatni z nich, ks. Leon Stępniak, zmarł w 2013 r.
W Dachau, które stało się głównym, choć nie jedynym miejscem zagłady polskiego duchowieństwa, od końca 1940 r. prześladowano i mordowano duchownych wszystkich wyznań, z całej Europy. Polscy księża stanowili wśród nich grupę nie tylko najliczniejszą, lecz także poddawaną najbardziej okrutnym represjom. Przebywało tam łącznie 1 780 księży, zakonników i kleryków z terenu całej Polski. Cudem ocalało 800.
W ramach obchodów 25. rocznicy wyzwolenia obozu dawni więźniowie Dachau ufundowali w podziemiach kaliskiego sanktuarium – dzięki staraniom abpa Kazimierza Majdańskiego – Kaplicę Męczeństwa i Wdzięczności, której poświęcenia dokonał 28 kwietnia 1970 r. Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński wraz z metropolitą krakowskim kard. Karolem Wojtyłą. Oprócz Kaplicy księża, byli więźniowie KL Dachau, utworzyli przy niej także Muzeum i Archiwum poświęcone ich obozowej gehennie. Pięć lat później założyli Instytut Studiów nad Rodziną w Łomiankach.
W uroczystości uczestniczyli pielgrzymi z Konfraterni Świętego Apostoła Jakuba Starszego oraz Stowarzyszenia Pamięci Kapelanów Katyńskich, którzy w liczbie ponad 40 osób pielgrzymowali pieszo z Warszawy do Kalisza po Drogach Świętego Jakuba w intencji upamiętnienia męczeństwa kapelanów katyńskich.
KAI (ek/Kalisz), msk