Upamiętnienie Kapelanów Katyńskich w Świątyni Opatrzności Bożej

Biskup Wiesław Lechowicz 15 kwietnia, poświęcił w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, tablicę upamiętniającą Kapelanów Kościołów rzymskokatolickiego oraz greckokatolickiego zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej. Uroczystość poprzedziła Msza Święta sprawowana pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego.

Na początku Eucharystii kard. Kazimierz Nycz podziękował za inicjatywę upamiętnienia kapelanów zamordowanych przez funkcjonariuszy NKWD. „Pragniemy podczas tej Mszy Świętej ogarnąć naszą modlitwą tych wszystkich, którzy zostali zamordowani w czasie Zbrodni Katyńskiej. Mam na myśli wszystkich oficerów, funkcjonariuszy policji i innych służb. W sposób szczególny modlimy się dziś za księży kapelanów Wojska Polskiego, którzy niosąc nadzieję i towarzysząc oficerom, także zostali zamordowani. Dziękuję, że znalazło się grono osób, które zadbały o to, żebyśmy dzisiaj w ich intencji modlili się i odsłonili specjalną tablicę w tej świątyni, która takim właśnie patriotycznym celom służy”. – powiedział kard. Nycz.

Homilię wygłosił biskup polowy Wojska Polskiego ks. dr Wiesław Lechowicz. Przypomniał, że kapelani uwięzieni w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku pełnili swoją posługę z ogromnym poświęceniem i narażeniem życia. „Służyli tym, z którymi dzielili los jeńców. Część więźniów żyła nadzieją, innych trawiło zwątpienie, nawet w Boga, graniczące z rozpaczą. Jednym i drugim kapelani towarzyszyli modlitwą, słowem i świadectwem”. Bp Lechowicz zacytował fragment wspomnień ppor. Franciszka Batora, ocalałego z obozu w Ostaszkowie, który wspominając Wielką Sobotę, 23 marca 1940 r., pisał: „W naszej celi stół nakryty. Któryś z kolegów miał czyste prześcieradło. Godzina 11:30 chleb i sól na stole. Rozstawione nasze patrole, wszystko w porządku – bolszewików nie widać. Wchodzi prędko ks. płk Nowak z Lublina, zza spodni wyciąga stułę, całuje kładzie na siebie, wodę święconą ma w kieszeni we flaszce, odmawia modlitwy i kropi nasze skromne święcone, po tym składa nam życzenia serdeczne, byśmy wkrótce do wolnej Ojczyzny wrócili. Łzy skrycie ze wszystkich oczu pomalutku padają. Idzie tam ksiądz, spieszyć się musi – 7000 ludzi. Wszyscy chcą mieć poświęcony chleb”. Ordynariusz wojskowy przyrównał Kapelanów Katyńskich do przywoływanych
w czytaniach mszalnych apostołów Piotra i Jana, których przypominają w swojej odwadze, wierności nauce Chrystusa i wierze w Jego Zmartwychwstanie. „Kapelani katyńscy też z wiary w Zmartwychwstanie Jezusa czerpali siły do przetrwania najcięższych chwil i jak apostołowie poszli, mimo że niedobrowolnie, na krańce świata. Nie wiedzieli, choć niektórzy przypuszczali, że te krańce świata okażą się dosłownie końcem ich dotychczasowego świata. Na takich świadkach wiary buduje się i opiera Kościół. Z takich świadków wiary miała i ma najwięcej korzyści także nasza Ojczyzna.” Biskup Wiesław Lechowicz podkreślił, że umieszczona w Panteonie Wielkich Polaków tablica upamiętniająca Kapelanów Katyńskich „będzie wołać o sprawiedliwość wobec duchownych i o prawdę o Kościele. Jan Paweł II nazwał prawdę „matką sprawiedliwości”. Bez prawdy sprawiedliwość nie istnieje. Nie jest więc przypadkiem to, że akurat w tym czasie dokonuje się instalacja tablicy ku czci Kapelanów Katyńskich w Świątyni Opatrzności Bożej, kiedy tak często odsądza się Kościół od czci i wiary bez oglądania się na prawdę. Będzie przypominała prawdę o polskich duchownych, heroicznie świadczących o wierze i kierujących się miłością aż do końca. Będzie też wołaniem o sprawiedliwe, to znaczy oparte na prawdzie, spojrzenie na Kościół i jego rolę w historii i w teraźniejszości naszego narodu. Tablica będzie także przypominać, że eliminacja Boga z życia ludzi zawsze kończy się źle nie dla Boga, ale dla człowieka i społeczeństwa. To prawda, o której stale trzeba mówić, bo mimo zmieniających się czasów pokusa zastępowania prawdziwego Boga stworzonymi przez ludzi bożkami wciąż daje znać o sobie.” Na zakończenie homilii bp Lechowicz zaapelował, aby dbać o pamięć o tych, „którym zawdzięczamy to, kim jesteśmy i w jakim miejscu jesteśmy. Niech z tej pamięci rodzi się jak najwięcej sprawiedliwości i prawdy w naszej Ojczyźnie, w Kościele i w naszym życiu.”

Eucharystię koncelebrowało liczne grono kapłanów archidiecezji warszawskiej oraz kapelanów Ordynariatu Polowego, wśród których obecny był ks. Zbigniew Kras, kapelan Prezydenta RP oraz ks. płk SG dr Zbigniew Kępa, rzecznik Ordynariatu Polowego, kapelan Konfraterni św. Jakuba i Stowarzyszenia Pamięci Kapelanów Katyńskich. We Mszy Świętej uczestniczyły rodziny zamordowanych Kapelanów, przedstawiciele Wojska Polskiego, Policji, Straży Granicznej, Straży Ochrony Kolei, Instytutu Pamięci Narodowej, Urzędu do Spraw Kombatantów, Poczty Polskiej, Wojskowej Akademii Technicznej, Lotniczej Akademii Wojskowej, Konfraterni św. Apostoła Jakuba Starszego, Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich, inicjatora uroczystości. Cieszy liczna obecność uczniów szkół mundurowych oraz cywilnych.

W imieniu Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich głos zabrał ks. płk SG dr Zbigniew Kępa, który podziękował kard. Kazimierzowi Nyczowi oraz ks. Tadeuszowi Aleksandrowiczowi, proboszczowi Świątyni Opatrzności Bożej, za możliwość umieszczenia tablicy w Panteonie Wielkich Polaków. Wyraził wdzięczność rodzinom Kapelanów Katyńskich, które przybyły na uroczystość z różnych stron Polski oraz przedstawicielom wojska i służb mundurowych za wystawienie pocztów sztandarowych i chórzystom z Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego za oprawę muzyczną uroczystości.

Tablicę upamiętniającą Kapelanów Katyńskich odsłonił kard. Kazimierz Nycz oraz Barbara Ziółkowska-Tarkowska, bratanica zamordowanego w Kozielsku ks. ppłk Jana Leona Ziółkowskiego. Poświęcił biskup polowy ks. dr Wiesław Lechowicz. Na czarnej, marmurowej tablicy znajduje się 26 nazwisk duchownych katolickich oraz kapłana Kościoła greckokatolickiego zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej. Nad nazwiskami umieszczono napis Vinctis non Victis (Pokonanym – Niezwyciężonym) i oznaczenia kołnierzy munduru (tzw. łapki) z przedwojennego korpusu duszpasterstwa wojskowego.[1]

Konfraternię św. Jakuba reprezentowali: Ryszard Bożek, Wiesław Czajka, Adam Jabłonka, Jerzy G. Kazimierczak, Łukasz Stefaniak (prezes SPPK i członek kapituły Konfraterni), Tadeusz Strumiłło, Ewa Wasiak, Jerzy Wróblewski, Krzysztof Ziemkiewicz.

Tekst i zdjęcia – Krzysztof Stępkowski, Ewa Wasiak